مراحل احداث باغ پسته
١- اقدامات اولیه: بعد از انتخاب زمین در منطقه ای که شرایط اقلیمی مناسب برای توسعه کشت پسته را دارد، اقدامات اولیه زیر صورت می گیرد:|
الف – حفر پروفیل: به عرض ۱ مترو به عمق ۲ متر برای بررسی سطح آب سفره های زیرزمینی، بافت خاک، لایه سخت و نفوذپذیر و …
ب – نمونه برداری آب و خاک و انجام آزمایش برای بررسی و مطالعه وضعیت آنها از لحاظ شوری و قلیایی، عناصر غذایی و …
ج – آماده سازی زمین: تمام سطح زمین را با تراکتور شخم عمیق زده و اگر خاک تا عمق کمتری دارای لایه سخت و یا بافت سنگین باشد با ریپر آن را شکسته و قابل نفوذ می کنند. بعد از شخم هموار و تسطیح نموده و در صورتی که بر اساس نظر کارشناس آب و خاک اجرای آبیاری بابلر مورد نظر باشد، تسطیح با شیب ۲-۱ درصد و در آبیاری قطره ای تسطيح نسبی کافی می باشد.
تهیه نقشه باغ و پیاده کردن آن
در تهیه نقشه باغ، مشخص کردن موقعیت خیابان های اصلی و فرعی، محل ایجاد تاسیسات، محل حفر چاه و محل استخر ذخیره آب (در صورت نیاز)، قطعه بندی مزرعه برای کشت ارقام مختلف، تعیین جهت کاشت ردیف درختان، فاصله ردیف ها از همدیگرو فاصله درختان روی ردیف، محل احداث بادشکن و استقرار درختان نر مورد توجه قرار می گیرد . مناسبترین فاصله ردیف ها ۶ تا ۷ متر و فاصله بین درختان ۴-۳ متر می باشد.
فاصله استاندارد درخت پسته
چاله کنی و حفر کانال
در خاک هایی که شرایط کافی برای پرورش و رشد درخت ندارند، گودالی به قطر 0.5 تا ا متر و عمق ۱ / ۵ متر ایجاد می شود. بعد از برداشتن خاک چاله و ریختن خاک مرغوب و مقداری کودهای آلی کاملا پوسیده به کاشت نهال اقدام می کنند. | روش دیگر که نسبتا پر هزینه می باشد، احداث کانال به عرض ۸۰-۶۰ سانتی متر و عمق ۱/ ۵-۱ متر در بستر ردیف های کاشت و سپس پرکردن کانال ها با خاک مرغوب و کودهای آلی کاملا پوسیده به همراه کودهای شیمیایی بر اساس آزمون خاک می باشد.
دلایل حفر کانال از دلایل اصلی حفر کانال در اراضی تحت کشت پسته در کشور و بویژه در استان قم، عدم یکنواختی بافت خاک در ناحیه توسعه ریشه (وجود لایه های مختلف با بافت های مختلف شنی و رسی)، پائین بودن حاصلخیزی خاک (درصد ماده آلی و عناصر غذایی پر و کم مصرف) و وجود لایه های سخت نفوذ ناپذیر (بویژه لایه های آهکی) در اعماق مختلف خاک می باشد. در این روش بیل مکانیکی علاوه بر حفر کانال و مخلوط کردن خاک کانال با کود حیوانی و کودهای شیمیائی و گوگرد، لایه های مختلف خاک را با یکدیگر مخلوط نموده تا یک بافت یکسان و همگنی را برای توسعه ریشه فراهم نماید، ضمنا چنانچه لایه سخت نفوذناپذیر در منطقه توسعه ریشه وجود داشته باشد، این لایه ها را می شکند (اشکال ۹، ۱۰ و ۱۱). در نتیجه ریشه ها نسبت به سایر روشهای کاشت مثل حفر چاله با دست یا مته های پشت تراکتوری، محیط خاکی بیشتری جهت توسعه در اختیار دارند و در نتیجه در جهت افقی و عمودی رشد بیشتری نموده و بالتبع با رشد بیشتر ریشه ها اندام های هوایی نیز رشد بیشتری نموده و درختان غرس شده دوره نونهالی خود را زودتر سپری کرده و به باردهی می رسند و در زمان باردهی نیز به دلیل رشد بهتر ریشه ها و در نتیجه در اختیار گذاشتن مواد غذایی بیشتربه اندام های هوائی، نسبت به سایر روشهای خاکورزی باردهی بیشتری خواهند داشت. گاها در برخی باغات پسته دیده شده که پس از چند سال از رشد و باروری درختان پسته ، رفته رفته درختان شروع به خشکیدگی می نمایند که از دلایل عمده آن رسیدن ریشه به لایه های نفوذ ناپذیر می باشد که علاوه بر اینکه مانع توسعه ریشه می شوند بدلیل تجمع آب در بالای ناحیه نفوذ ناپذیر و در نتیجه کمبود تهویه ریشه ها، منجر به از بین رفتن ریشه ها و در نهایت خشک شدن درختان پسته می گردند که خوشبختانه در روش حفر کانال این لایه ها توسط بیل مکانیکی شکسته شده و دیگر مانعی برای توسعه ریشه وجود ندارد.
شکل شماره -1-4 حفر کانال جهت شکستن ایه های نفوذناپذیر و مخلوط کردن ایه های مختلف خاک
شکل شماره – 2-4 ایه های مختلف خاک با بافت های متفاوت
شکل شماره -3-4 استفاده از کود حیوانی جهت بهبود مواد آلی خاک
انتخاب نهال
نهال بایستی دارای گواهی و اصالت نژادی و سلامت مبنی بر عاری بودن از بیماریهای قارچی مهم ورتیسیلیوم، فیتوفترا و فوزاریوم)، نماتد و آفات قرنطینه ای و سایر پاتوژن های بیماریزا و دارای اتیکت مشخصات پایه باشد. پایه توصیه شده بادامی زرند می باشد. در مناطقی که خاکها به نماتد آلودگی دارند از کشت پسته با پایه اهلی (Pistacia Vera) خودداری نموده و در صورت اجبار برای احداث باغ از پایه بنه (Pistacia mutica ) استفاده شود . توصیه می گردد از نهال های گلدانی که ارتفاع نهال هایش بیش از ۵۰ سانتی متر و سن آنها ۱۳ ماه می باشد، استفاده شود.
کاشتن (غرس نهال)
نهال را به طور صحیح در چاله حفر شده، قرار داده و بعد از پر کردن گودال با مخلوطی از خاک مرغوب و کود دامی کاملا پوسیده، خاک اطراف نهال را با پا می کوبند تا ذرات خاک به حد ممکن به همدیگر فشرده و ریشه را محکم نگهدارند. پس از انجام این مقدمات باید اقدام به آبیاری نمود.