فهرست آموزش
علائم کمبود برخی عناصر غذایی در پسته
اثر Ph خاک بر جذب عناصر غذایی
شکل شماره ۷-۳، دامنه جذب عناصر غذایی را در Ph های مختلف نشان می دهد. همانطوری که مشاهده می شود عناصر پر مصرف و میان مصرف (ازت، فسفر، پتاسیم، کلسیم و منیزیم در Ph های خنثی و عناصر ریزمغذی (آهن، روی، مس، منگنزو بور ) بغیر از مولیبدن در Phهای خنثی تا اسیدی بیشترین جذب را دارند.
شکل شماره ۷-۳ – نمودار تأثير Ph بر جذب عناصر غذایی
ازت (N)
علائم کمبود ازت بیشتر به صورت زردی برگ های پیر و مجاور خوشه همانطوری که در شكل ۷-۴ و ۷-۵ مشاهده می شود، خود را نشان می دهد. در برخی مواقع حاشیه برگها ارغوانی کمرنگ می شود. پوست درختانی که مبتلا به کمبود ازت هستند قرمز رنگ می شود. در شرایط کمبود شدید ازت قبل از پاییز و خصوصا زمان رسیدگی محصول در درختان پر محصول، ریزش برگ ها به صورت توام یا مستقل مشاهده می شود.
شکل شماره ۷-۴- علائم کمبود ازت در برگهای درختان پسته
شکل شماره ۵۷ – علائم کمبود ازت در برگهای مجاور خوشه درختان پسته
فسفر (P)
فسفر یکی از عناصری است که کمبود آن کمتر در باغات پسته مشاهده می شود. علائم کمبود فسفر پیدایش نقطه های سوخته با اشکال غیر یکنواخت در نزدیکی لبه برگ های مسن همانطوری که در شکل ۷-۶ نشان داده شده بروز می کند که در طول فصل گسترش یافته تا اینکه تمامی پهنک را فراگرفته و در نهایت برگ خشک شده و به زمین می ریزد.
شکل شماره ۷-۶- علائم کمبود فسفر در برگهای درختان پسته
پتاسیم (k)
علائم کمبود پتاسیم به صورت نکروزه (قهوه ای) شدن حاشیه برگها، همانطوری که در
شكل ۷-۷ نشان داده شده و کاهش خندانی میوه و آفتاب سوختگی مشاهده می گردد.
شکل شماره ۷-۷- علائم کمبود پتاسیم در برگهای درختان پسته
کلسیم (Ca)
علائم کمبود کلسیم به صورت قاشقی شدن برگ های جوان انتهایی در طول برگ همانطوری که در شکل ۷-۸ نشان داده شده و عارضه لکه استخوانی در میوه ها مشاهده می شود.
شکل شماره ۷-۸ – علائم کمبود کلسیم در برگهای جوان پسته
تفاوت خسارت سن زدگی و کمبود کلسیم در زمان ارزنی
در کمبود کلسیم، سیاه شدگی میوه معمولا از گلگاه آن (نوک میوه) آغاز شده و به تدریج به سمت پایین پیش می رود. در این حالت ممکن است نوک میوه برآمده شده و بد شکل شود. در حالی که سیاه شدگی میوه حاصل از سن زدگی از محل نيش سن که می تواند از هر قسمتی از میوه باشد، آغاز می شود. در سن زدگی بعد از شکافتن میوه در بعضی از موارد محل نيش سن در داخل میوه به شکل شبکه سفید رنگی رویت می شود، در حالی که در کمبود کلسیم حالت سفیدی همراه با پیشرفت سیاه شدگی میوه به طور یکنواخت از نوک میوه در داخل میوه پیشرفت می نماید.
آهن (Fe)
علائم کمبود آهن (شکل شماره ۷-۹) به شرح ذیل است: 1- رنگ پریدگی به صورت یکدست و فقدان کلروفیل کافی در برگ ها (سبز کم رنگ شدن برگها خصوصا برگ های جوان و کاهش ضخامت برگ نسبت به حالت معمول ۲- سوختگی برگ در اثر تابش نور خورشید و ایجاد لکه و یا خشکیدگی های غیر منظم در سطح برگ درخت در ماه تیر و مرداد ٣- معمولا شاخه های دارای کمبود آهن به طور کامل رشد نمی کند ۴- کاهش تعداد دانه پسته در خوشه و کوچک شدن دانه ها
شکل شماره ۷-۹- علائم کمبود آهن در برگهای درختان پسته
روی (Zn)
روی از عناصر کم مصرف بوده و برای ساخت بعضی آنزیم ها و تکمیل غشا، سلولها و سنتز هورمون مورد نیاز می باشد. کمبود این عنصر در خاکهای شنی رایج است. علاوه بر آن در PH های ۸ / ۵ و بالاتر جذب روی کم است. به علت غیر متحرک بودن روی ، علائم کمبود در بافتهای جوان و همین طور در اوایل فصل وقتی میزان آن بسیار کم است، قابل مشاهده می باشد. کمبود آن باعث تاخیر در باز شدن جوانه ها شده و برگ ها حالت جارویی و ریز برگی می گیرند(شکل شماره ۷-۱۰). در کمبودهای شدید، قسمت انتهایی شاخه های جوان خشک شده و در کمبودهای خفیف برگها کوچک شده و بین رگبرگها سبز کمرنگ می شود. برگ هایی که کمبود این عنصر را دارند دارای حاشیه موجدار بوده و میوه ها ریزتر و قرمزترند. ضمن آنکه تعداد دانه در خوشه کاهش یافته و اغلب پوک می شوند.
شکل شماره ۷-۱۰- علائم کمبود روی در برگهای درختان پسته
بور (B)
بور از عناصر کم مصرفی است که در ساختمان دیواره سلولی و تکامل غشا سلولی نقش دارد. میزان نیاز اندام های زایشی به این عنصر بیشتر از اندام های رویشی است و درختان پسته نیز نسبت به درختان دیگر نیاز بیشتری به آن دارند. در خاکهای اسیدی و شنی کمبود این عنصر قابل مشاهده بوده و علائم آن در اوایل فصل رشد با مرگ بافت نوک برگ و تغییر شکل برگ های جوان همراه است (شکل شماره ۷-۱۱). علاوه بر آن نوک شاخه ها خشک شده و جوانه های انتهایی در حالت خواب باقی می مانند. برگ ها زرد و تاب خورده شده و گاهی بدشکل و شکننده می شوند و قبل از بلوغ کامل ریزش می کنند. دمبرگ ها و ساقه ها ضخیم، دارای ترک و کوتاه شده و خوشه های گل در مرحله باز شدن ریزش می کنند. در مناطق پسته کاری کرمان که آب کیفیت نامطلوبی دارد بیشتر سمیت بور وجود دارد که از علائم آن می توان به نکروزه شدن نوک و حاشیه برگها در اواسط تا اواخر تابستان و بروز حالت سوختگی در برگها اشاره کرد.
شکل شماره ۷-۱۱- علائم کمبود بور در برگهای درختان پسته
مس (Cu)
در شرایط کمبود مس که معمولا در تابستان ظاهر می شود نوک برگ های نابالغ در انتهای شاخه دارای حالت سوختگی شده و برگهای سوخته ریزش می کنند. شاخه ها دارای کمی چروکیدگی بوده و لکه های تیره کوچک در نزدیکی نوک شاخه ها ظاهر می شود. در آخر تابستان سرخشکیدگی قابل رویت بوده (شکل شماره ۷-۱۲) و مغز پسته دچار بدشکلی می شود . همچنین سرشاخه ها عصایی می شوند.
شکل شماره ۷-۱۲- علائم کمبود مس در برگها و شاخه های درختان پسته
منگنز (Mn)
علائم کمبود منگنز مشابه کبود عنصر آهن است، با این تفاوت که قسمتی از حاشیه برگها سبز باقی می ماند.
رگبرگ های اصلی قرمز رنگ شده و همچنین علائم ریز برگی مشاهده می گردد (شکل شماره ۷-۱۳).
شکل شماره ۷-۱۳ – علائم کمبود منگنز در برگهای درختان پسته